Καρκίνος του Παγκρέατος, από τους πιο θανατηφόρους καρκίνους. Ποια τα 10 συμπτώματα; Νεότερες θεραπείες (video)

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., medlabnews.gr

Στην Ευρώπη, ο παγκρεατικός καρκίνος είναι ο έβδομος πιο συχνός καρκίνος, ενώ είναι αναμφισβήτητα ένας από τους πλέον θανατηφόρους καρκίνους, με μόλις το 2-10% όσων διαγιγνώσκονται να επιβιώνουν 5 χρόνια μετά τη διάγνωση. Τα ποσοστά θνησιμότητάς του αυξάνονται, τη στιγμή που τα ποσοστά θνησιμότητας σε άλλες μορφές καρκίνου μειώνονται. 

Ετησίως, περίπου 12 άνδρες και 8 γυναίκες στους 100.000 διαγιγνώσκονται με παγκρεατικό καρκίνο στην ΕΕ. Το 2016, διαγνώσθηκαν 62.101 νέες περιπτώσεις στην Ευρώπη, ενώ ο εκτιμώμενος αριθμός των ασθενών που έχασαν ή θα χάσουν τη μάχη με τη νόσο φέτος ανέρχεται σε 87.400.

Υπολογίζεται πως 926 άνθρωποι σε όλο τον κόσμο διαγιγνώσκονται με καρκίνο του παγκρέατος κάθε μέρα… και κάθε μέρα 905 ασθενείς χάνουν τη μάχη. Μία πιο πρώιμη διάγνωση θα μπορούσε να μειώσει τη θνησιμότητα της νόσου. Μπορεί ο καθένας μας να βοηθήσει ώστε να ανατραπεί αυτό το θλιβερό νούμερο. ΠΩΣ;

Μαθαίνοντας οι ίδιοι περισσότερα για τον παγκρεατικό καρκίνο και τα συμπτώματά του, ενημερώνοντας και ευαισθητοποιώντας περισσότερους ανθρώπους.  Η έγκαιρη διάγνωση είναι καταλυτική για την πιο θετική έκβαση του καρκίνου του παγκρέατος. Οι ασθενείς που διαγιγνώσκονται σε πρώιμο στάδιο και μπορούν να υποβληθούν σε χειρουργική αφαίρεση έχουν πολύ υψηλότερες πιθανότητες να επιβιώσουν 5 χρόνια και περισσότερα.

Ο καρκίνος του παγκρέατος είναι ο μόνος καρκίνος με μονοψήφιο ποσοστό 5ετούς επιβίωσης. Τα ποσοστά θνησιμότητάς του αυξάνονται, ενώ στις περισσότερες άλλες μορφές καρκίνου μειώνονται. Έχει το χαμηλότερο ποσοστό επιβίωσης από όλους τους καρκίνους και ο ρυθμός εμφάνισής του αυξάνεται.

Σε μεγάλο ποσοστό αυτό οφείλεται γιατί διαγιγνώσκεται σε προχωρημένο στάδιο, όταν ήδη έχει κάνει μεταστάσεις. Αυτό συμβαίνει γιατί, η νόσος μπορεί να περάσει απαρατήρητη για μεγάλο χρονικό διάστημα, ενώ δεν υπάρχει μέθοδος έγκαιρης ανίχνευσης σε πρώιμο στάδιο. Επίσης, παρά την αύξηση εμφάνισης του καρκίνου του παγκρέατος, οι περισσότεροι ΔΕΝ γνωρίζουν τα συμπτώματα και τα μεγάλα ποσοστά θνησιμότητας 

Η ανάγκη για δράση είναι μεγάλη, ώστε να ανατρέψουμε αυτά τα θλιβερά ποσοστά. Μάθε τα συμπτώματα, γιατί η πρώιμη διάγνωση είναι καταλυτική. 

Παρά την κακή του πρόγνωση και την αύξηση που παρατηρείται στην εμφάνισή του, το 71% του κοινού δεν μπορεί να κατονομάσει ούτε ένα σύμπτωμα.

Πρόσφατη διεθνής έρευνα έδειξε πως το 60% του κοινού δεν γνωρίζει σχεδόν τίποτα για τον παγκρεατικό καρκίνο.

Η ανάγκη για δράση είναι μεγάλη, καθώς μία πιο πρώιμη διάγνωση θα μπορούσε να μειώσει τη θνησιμότητα της νόσου!

Όπως έχει συμβεί και με άλλες μορφές καρκίνου, έτσι και για τον καρκίνο του παγκρέατος αυτά τα θλιβερά ποσοστά μπορούν να αλλάξουν, με περισσότερη και καλύτερη ενημέρωση, με ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση περισσότερων φορέων και ανθρώπων. Αυτός ακριβώς είναι και ο στόχος της Παγκόσμιας Ημέρας για τον Καρκίνο του Παγκρέατος.

Στα πρώιμα στάδια, ο παγκρεατικός καρκίνος μπορεί να είναι δύσκολο να ανιχνευθεί, καθώς δεν παρουσιάζει συνήθως συγκεκριμένα συμπτώματα, γεγονός που δυσχεραίνει την πρώιμη διάγνωση. Ωστόσο, καθώς ο καρκίνος αναπτύσσεται, τα συμπτώματα πιθανότατα αυξάνουν. Το ποια ακριβώς συμπτώματα εμφανίζονται εξαρτάται από πολλές παραμέτρους που συμπεριλαμβάνουν τον τύπο του παγκρεατικού καρκίνου, το πού εντοπίζεται ο καρκίνος στο πάγκρεας και τις επιπτώσεις που έχει στον οργανισμό.

Τα συνηθέστερα συμπτώματα του παγκρεατικού καρκίνου είναι:

Η εμφάνιση κατάθλιψης δεν είναι κάτι ασυνήθιστο μετά την διάγνωση του καρκίνου. Ωστόσο στην περίπτωση του καρκίνου του παγκρέατος, η κατάθλιψη μπορεί να είναι σύμπτωμα του καρκίνου πριν την διάγνωση. Λέγεται ότι  ο πρώτος ορισμός της μελαγχολίας δόθηκε από τον Ιπποκράτη τον 5ο αιώνα ως η «μέλαινα χολή», σχετίζεται με τον καρκίνο του παγκρέατος.

Αίσθηση αδιαθεσίας, που μπορεί να οφείλεται σε διαφορετικούς λόγους. Ένας όγκος μπορεί να αποφράσσει τον χοληφόρο πόρο ή να πιέζει το δωδεκαδάκτυο, γεγονός που παρεμποδίζει την πέψη. Μπορεί να προκαλεί φλεγμονή γύρω του, μέσα στο πάγκρεας ή ίκτερο.

Ο οργανισμός καίει περισσότερες θερμίδες από όσο συνήθως. Μπορεί να παρατηρηθεί μείωση της όρεξης ή της επιθυμίας για ορισμένες τροφές. Αυτή η επαγόμενη από τον καρκίνο απώλεια βάρους ονομάζεται καχεξία και επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο οι θερμίδες και οι πρωτεΐνες χρησιμοποιούνται από τον οργανισμό. Μπορεί να συμβεί χωρίς να παρατηρείται αξιοσημείωτος πόνος.

Η στεατόρροια έχει ως αποτέλεσμα τα κόπρανα να να είναι λιπαρά, ανοιχτόχρωμα και δύσοσμα. Μπορεί να επέλθει ως συνέπεια της απόφραξης του χοληφόρου πόρου και μπορεί να οφείλεται σε κάποιον καρκινικό όγκο του παγκρέατος.

Ο καρκίνος του παγκρέατος καταστρέφει τα κύτταρα του παγκρέατος που παράγουν την ινσουλίνη. Το γεγονός αυτό μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση σακχαρώδους διαβήτη. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν θολή όραση, υπερβολική κόπωση, κοψίματα / μώλωπες που καθυστερούν ασυνήθιστα να επουλωθούν, αίσθηση μεγάλης πείνας ή δίψας ακόμα και αν τρώτε και πίνετε νερό κανονικά

Οι συνηθέστερες ενδείξεις ίκτερου είναι η ωχροκίτρινη χρώση του δέρματος και του άσπρου των ματιών. Ο ίκτερος μπορεί επίσης να σχετίζεται με κνησμό και σκουρόχρωμα ούρα.

Συχνά αρχίζει με δυσφορία ή πόνο στην κοιλιακή χώρα, που μπορεί να εξαπλωθεί στην πλάτη. Οι πόνοι μπορεί να επιδεινώνονται μετά το φαγητό ή όταν ξαπλώνετε. Στην αρχή ο πόνος μπορεί να έρχεται και να φεύγει, αλλά μπορεί να καταστεί πιο επίμονος με την πάροδο του χρόνου.

Η επίμονη διάρροια μπορεί να είναι ένδειξη κάποιας πιο σοβαρής πάθησης ακόμη και άν δεν είναι καρκίνος του παγκρέατος. Έξι ή περιισσότερες υδαρείς κενώσεις την ημέρα για πάνω από δύο ημέρες μπορεί να περιγραφούν ως επίμονη διάρροια. Εαν η διάρροια αρχίζει να επηρεάζει τις καθημερινές σας δραστηρίοτητες, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.

Περίπου 7 στα 10 άτομα με παγκρεατικό καρκίνο επισκέπτονται αρχικά τον γιατρό τους γιατί νιώθουν πόνους στην μέση της πλάτης. Αυτό συμβαίνει εάν ο όγκος εντοπίζεται στο σώμα ή την ουρά του παγκρέατος και πιέζει τα νεύρα.

Δυσκολίες στην αναπνοή ή πόνος μπορεί να προκληθούν από θρόμβους αίματος σε μία εν τω βάθει φλέβα, όπως αυτές των ποδιών, της λεκάνης ή των χεριών. Το γεγονός αυτό μπορεί να προκαλείται από προβλήματα που σχετίζονται με τον παγκρεατικό καρκίνο.

Αν βιώνετε επίμονα δύο ή περισσότερα από αυτά τα συμπτώματα, γεγονός που δεν είναι φυσιολογικό για εσάς, θα πρέπει να απευθυνθείτε στον παθολόγο σας, γιατί αυτά τα συμπτώματα μπορεί να υποδεικνύουν καρκίνο του παγκρέατος.

Η αιτία εμφάνισης των περισσότερων περιπτώσεων παγκρεατικού καρκίνου είναι άγνωστη. Υπάρχουν κάποιοι αναγνωρισμένοι παράγοντες κινδύνου, όμως απαιτείται περισσότερη έρευνα για να γίνει κατανοητή η άμεση συσχέτισή τους με τη νόσο. Στους παράγοντες οι οποίοι μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης παγκρεατικού καρκίνου περιλαμβάνονται: η ηλικία καθώς σε ποσοστό 90%, ο παγκρεατικός καρκίνος εμφανίζεται σε άτομα ηλικίας 55 ετών και άνω, το οικογενειακό ιστορικό, το κάπνισμα, το αλκοόλ, η παχυσαρκία, η αυξημένη πρόσληψη λιπαρών, η ύπαρξη διαβήτη ή χρόνιας παγκρεατίτιδας. Ο παγκρεατικός καρκίνος προσβάλλει εξίσου τους άνδρες και τις γυναίκες.

Δυστυχώς, δεν υπάρχει μέθοδος έγκαιρης ανίχνευσης σε πρώιμο στάδιο. Δεν υπάρχει εξέταση για τον παγκρεατικό καρκίνο όπως η μαστογραφία ή η κολονοσκόπηση. Η πρώιμη διάγνωση είναι καταλυτική για την εξέλιξη της νόσου: οι ασθενείς που διαγιγνώσκονται σε πρώιμο στάδιο για να υποβληθούν σε χειρουργική αφαίρεση έχουν πολύ υψηλότερες πιθανότητες να επιβιώσουν 5 χρόνια και περισσότερα.

Για τη διάγνωση χρησιμοποιούνται: απεικονιστικές εξετάσεις (δηλαδή αξονική τομογραφία CT και μαγνητική τομογραφία MRI), ενδοσκοπικός υπερηχογραφικός έλεγχος (EUS), λαπαροσκόπηση και βιοψία.

Οι θεραπείες εξαρτώνται από το στάδιο του καρκίνου και το σημείο που εντοπίζεται ο όγκος. Εάν ο όγκος είναι αρκετά μικρός, ο καρκίνος δεν έχει εξαπλωθεί και ο ασθενής είναι σε καλή φυσική κατάσταση και αρκετά υγιής, τότε προτείνεται χειρουργική επέμβαση και ολοκληρωτική αφαίρεση του όγκου. Εάν ο όγκος είναι μη αφαιρέσιμος, δηλ. ο καρκίνος είναι είτε πολύ προχωρημένος εντός και πέριξ του παγκρέατος είτε έχει εξαπλωθεί σε άλλα σημεία του σώματος, ο σκοπός της θεραπείας είναι ο έλεγχος των συμπτωμάτων και η καλύτερη δυνατή ποιότητα ζωής. Η χημειοθεραπεία και/ή η ακτινοθεραπεία μπορεί να χρησιμοποιηθούν για να συρρικνωθεί ο όγκος και να επιβραδυνθεί η ανάπτυξή του, αλλά καμία από τις επιλογές δεν θα επιφέρει ίαση του καρκίνου.

Τις τελευταίες δεκαετίες είχε σημειωθεί πολύ μικρή πρόοδος στην αντιμετώπιση του μεταστατικού καρκίνου του παγκρέατος, μιας μορφής καρκίνου με κακή πρόγνωση και πολύ χαμηλά ποσοστά επιβίωσης. Έχουν πραγματοποιηθεί και έχουν αποτύχει περισσότερες από 30 κλινικές δοκιμές φαρμάκων. Λίγες είναι και οι διαθέσιμες αποτελεσματικές θεραπευτικές επιλογές. Η γεμσιταβίνη, που εγκρίθηκε το 1996, και ο συνδυασμός της με έναν μοριακό παράγοντα  ήταν μέχρι πρόσφατα η θεραπεία εκλογής στο μεταστατικό καρκίνο του παγκρέατος.

Η πιο πρόσφατη επιστημονική εξέλιξη στη θεραπεία του μεταστατικού καρκίνου του παγκρέατος, αφορά στην άδεια κυκλοφορίας του συνδυασμού της ουσίας nab-paclitaxel (nanoparticle albumin bound paclitaxel) και της γεμσιταβίνης, που εγκρίθηκε ως θεραπεία συνδυασμού πρώτης γραμμής στην αντιμετώπιση του μεταστατικού καρκίνου του παγκρέατος (ή του μεταστατικού αδενοκαρκινώματος του παγκρέατος).

Ένας από τους λόγους για τους οποίους τα φάρμακα κατά του καρκίνου επιδεικνύουν περιορισμένη αποτελεσματικότητα, θεωρείται ότι είναι η προβληματική διείσδυσή τους στον όγκο. Στοχεύοντας σε αυτή τη δυσκολία, η τεχνολογία νανοσωματιδίων (nabTM) σχεδιάστηκε για να μεταφέρει κυτταροτοξικούς παράγοντες στον όγκο αξιοποιώντας τις ιδιότητες της αλβουμίνης/ λευκωματίνης (πρωτεΐνης που υπάρχει ήδη στον οργανισμό).

Η ουσία nab-paclitaxel είναι προϊόν μιας νέας γενιάς αντινεοπλασματικών φαρμάκων που διαθέτουν καινοτόμο μηχανισμό δράσης ενάντια στον καρκινικό όγκο. Χρησιμοποιεί για πρώτη φορά την τεχνολογία νανοσωματιδίων (nabTM), ώστε να πετύχει καλύτερη στόχευση των καρκινικών κυττάρων και μεγαλύτερη αντικαρκινική δράση.
Έτσι, στην περίπτωση του nab- paclitaxel, πετυχαίνει μεγαλύτερη συγκέντρωση της πακλιταξέλης μέσα στον όγκο, με αποτέλεσμα να βελτιώνει την αντικαρκινική δράση μέσα στον όγκο και ταυτόχρονα να μειώνει τις ανεπιθύμητες ενέργειες από βλάβη υγιών ιστών.
Το nab- paclitaxel είναι ένας παράγοντας νανοτεχνολογίας που αποτελεί σήμερα τη μοναδική θεραπεία νανοτεχνολογίας με βάση την αλβουμίνη/ λευκωματίνη που έχει εγκριθεί για τη θεραπεία του μεταστατικού καρκίνου του μαστού, του μη-μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα και του παγκρεατικού καρκίνου στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρώπη και σε άλλες αγορές σε όλο τον κόσμο.
Έλαβε έγκριση για πρώτη φορά τον Ιανουάριο του 2005 από την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ για τη θεραπεία του καρκίνου του μαστού μετά από την αποτυχία συνδυαστικής χημειοθεραπείας για μεταστατική νόσο ή υποτροπή εντός 6 μηνών συμπληρωματικής χημειοθεραπείας. Η προηγούμενη θεραπεία θα πρέπει να έχει συμπεριλάβει ανθρακυκλίνη εκτός κι αν δεν ενδείκνυται κλινικά. Στην Ευρώπη, το nab- paclitaxel έλαβε έγκριση τον Ιανουάριο 2008 ως μονοθεραπεία για τη θεραπεία μεταστατικού καρκίνου του μαστού σε ενήλικες ασθενείς οι οποίοι απέτυχαν στη θεραπεία πρώτης γραμμής για τη μεταστατική νόσο και για τους οποίους δεν ενδείκνυται η συνήθης, περιέχουσα ανθρακυκλίνη θεραπεία. H nab-πακλιταξέλη έχει λάβει έγκριση σε περισσότερες από 50 χώρες για τη θεραπεία μεταστατικού καρκίνου του μαστού.
Τον Οκτώβριο του 2012, η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) έδωσε έγκριση στη nab-πακλιταξέλη ως πρώτης γραμμής θεραπεία για τοπικά προχωρημένο ή μεταστατικό μη-μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα (ΜΜΚΠ) σε συνδυασμό με καρβοπλατίνη σε ασθενείς οι οποίοι δεν είναι υποψήφιοι για θεραπευτική χειρουργική επέμβαση ή ακτινοθεραπεία. H nab-πακλιταξέλη έχει λάβει επίσης έγκριση για θεραπεία ΜΜΚΠ στην Αργεντινή, την Αυστραλία, τη Χιλή, τον Ισημερινό, τη Γουατεμάλα, το Χονγκ-Κονγκ, την Ιαπωνία, τη Νέα Ζηλανδία και τη Σιγκαπούρη και το 2015 και στην Ευρώπη.

Το Σεπτέμβριο του 2013, η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) έδωσε έγκριση στη nab-πακλιταξέλη ως πρώτης γραμμής θεραπεία σε ασθενείς με μεταστατικό αδενοκαρκίνωμα του παγκρέατος, σε συνδυασμό με γεμσιταβίνη. Τον Δεκέμβριο του 2013, η nab-πακλιταξέλη σε συνδυασμό με γεμσιταβίνη έλαβε έγκριση ως πρώτης γραμμής θεραπεία για ενήλικες ασθενείς με μεταστατικό αδενοκαρκίνωμα του παγκρέατος στην Ευρώπη. H nab-πακλιταξέλη έχει επίσης εγκριθεί για τη θεραπεία του μεταστατικού παγκρεατικού καρκίνου σε περισσότερες από 40 χώρες

Η προσθήκη του nab-paclitaxel στη γεμσιταβίνη έχει λάβει ένδειξη για τη μεταστατική νόσο, στάδιο στο οποίο, δυστυχώς, διαγιγνώσκονται οι περισσότεροι καρκίνοι του παγκρέατος. Σε αυτές τις περιπτώσεις όπου ο καρκίνος έχει προχωρήσει και η χειρουργική επέμβαση δεν είναι πλέον επιλογή, η θεραπεία συνδυασμού μπορεί να βοηθήσει και να παρατείνει τη ζωή του ασθενούς. Η έγκριση της θεραπείας nab-paclitaxel-γεμσιταβίνης σηματοδότησε μια εξέλιξη ορόσημο για την ιατρική κοινότητα και τους πάσχοντες, καθώς ήταν η πρώτη που έλαβε έγκριση μετά από επτά χρόνια και αποτελεί ένα καινοτόμο, αποτελεσματικό όπλο στη μάχη κατά του καρκίνου του παγκρέατος, που μέχρι πρόσφατα διέθετε ελάχιστες εγκεκριμένες θεραπείες σε Ευρώπη και Αμερική.
Η άδεια κυκλοφορίας βασίστηκε στα αποτελέσματα μελέτης, η οποία είναι από τις μεγαλύτερες διεθνείς, πολυκεντρικές μελέτες, καθώς σε αυτή συμμετείχαν 861 ασθενείς με μεταστατικό καρκίνο του παγκρέατος από 151 κέντρα σε 11 χώρες σε Β. Αμερική, Ευρώπη και Αυστραλία. Η προσθήκη του nab-paclitaxel στη γεμσιταβίνη, έναντι της γεμσιταβίνης ως μονοθεραπεία, κατέδειξε σημαντικές βελτιώσεις σε βασικά σημεία αποτελεσματικότητας συμπεριλαμβανομένης και της συνολικής επιβίωσης, μειώνοντας κατά 28% τον κίνδυνο θνησιμότητας. Πιο συγκεκριμένα, αυξήθηκε κατά 59% το ποσοστό των ασθενών που επιβιώνουν στον 1 χρόνο και διπλασιάστηκε το ποσοστό των ασθενών που επιβίωσαν στα 2 χρόνια.
Η ουσία nab-paclitaxel κυκλοφορεί ήδη στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες από το 2008 και τα τελευταία δύο χρόνια στην Ελλάδα για την αντιμετώπιση του μεταστατικού καρκίνου του μαστού, ενώ η νέα του, πιο πρόσφατη ένδειξη αφορά στον καρκίνο του πνεύμονα.

Το nab-paclitaxel έχει ως δραστική ουσία την πακλιταξέλη, η οποία όμως έχει συνδεθεί με αλβουμίνη υπό μορφή νανοσωματιδίων. Η χρήση των νανοσωματιδίων στη θεραπεία του καρκίνου, ως συστήματα χορήγησης φαρμάκων, έχει μεταβάλλει τη φαρμακοκινητική τους ως προς τη βιοδιαθεσιμότητα, σταθερότητα, απορρόφηση, διαλυτότητα, αλλά και στόχευση δίνοντας πλεονέκτημα στο φάρμακο να μην προκαλεί γενικευμένες τοξικότητες και να στοχεύει ειδικότερα στον όγκο. Το nab-paclitaxel (nanoparticle albumin bound paclitaxel) είναι το πρώτο προϊόν μιας νέας γενιάς αντινεοπλασματικών φαρμάκων που διαθέτουν ένα πρωτοποριακό μηχανισμό δράσης ενάντια στους όγκους. Χρησιμοποιεί για πρώτη φορά τη βιολογία του ίδιου του όγκου εναντίον του και αξιοποιεί μια νέα τεχνολογία νανοσωματιδίων (nab TM), ώστε να πετύχει καλύτερη στόχευση των καρκινικών κυττάρων και μεγαλύτερη αντικαρκινική δράση. Πιο συγκεκριμένα, η τεχνολογία νανοσωματιδίων (nab TM) σχεδιάστηκε για να μεταφέρει κυτταροτοξικούς παράγοντες στον όγκο αξιοποιώντας τις φυσικές ιδιότητες της αλβουμίνης, πρωτεΐνης που υπάρχει ήδη στον οργανισμό. Έτσι πετυχαίνει μεγαλύτερη συγκέντρωση της πακλιταξέλης μέσα στον όγκο και λιγότερο στους άλλους ιστούς, με αποτέλεσμα να βελτιώνει σημαντικά την αντικαρκινική δράση μέσα στον όγκο και ταυτόχρονα να μειώνει τις ανεπιθύμητες ενέργειες από την καταστροφή των γύρω ιστών.

56 Ενώσεις Ασθενών από όλο τον κόσμο ηγούνται της παγκόσμιας αυτής προσπάθειας, η οποία υποστηρίζεται από εταιρικούς χορηγούς.

Στην Ελλάδα, δράση έχει αναλάβει η Εταιρεία Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας (ΕΟΠΕ), η Εταιρεία Μελέτης Καρκίνου του Πεπτικού Συστήματος (ΕΜ-ΚΑΠΕΣ), η Ελληνική Εταιρεία Ήπατος-Παγκρέατος-Χοληφόρων (ΕΕΗΠΧ), ο Σύλλογος Καρκινοπαθών – Εθελοντών – Φίλων – Ιατρών «Κ.Ε.Φ.Ι.» Αθηνών (www.anticancerath.gr), με την υποστήριξη της GENESIS Pharma. συνεχίζουν να ενώνουν τις δυνάμεις τους, στο πλαίσιο μιας κοινής πρωτοβουλίας ευαισθητοποίησης για τη νόσοστη χώρα μας. Πρόκειται για μια ελληνική σύμπραξη φορέων που ξεκίνησε το 2014, με αφορμή τη σύσταση και κινητοποίηση της Ευρωπαϊκής ΠολυσυμμετοχικήςΠλατφόρμας για τον Καρκίνο του Παγκρέατος (European Multi-Stakeholder Platform onPancreatic Cancer) που αποτελείται από ειδικούς, ακαδημαϊκούς, ασθενείς, κλινικούς γιατρούς και φορείς χάραξης πολιτικής, οι οποίοι δεσμεύθηκαν στην ευαισθητοποίηση για τον παγκρεατικό καρκίνο, με σκοπό τη βελτίωση της περίθαλψης, της διάγνωσης και της συλλογής δεδομένων για ασθενείς που πάσχουν από τη νόσο σε όλη την Ευρώπη.